Z Kuşağının İş Dünyası Anlayışında Değişim: Gig Ekonomisi ve Serbest Çalışma Trendi

Günümüzde Z kuşağının gençleri, iş güvenliğinden ziyade bağımsızlık ve esneklik arayışında. Özellikle ABD’de, “gig ekonomisi” olarak adlandırılan bir trend hızla yayılmakta. Bu sistemde, bazı bireyler maaşlı işlerinin yanı sıra serbest çalışarak birden fazla işte görev almakta veya tamamen kendi işlerini kurmakta. Bu durum, özellikle yaratıcı sektörlerde ve danışmanlık alanlarında yaygın.

Z kuşağının bu tercihlerinin arkasında ekonomik güvensizlik, kişisel hedefler ve daha fazla özgürlük talebi bulunuyor.

Uzmanlar, gençlerin kariyer anlayışının değiştiğini ve çalışma biçimlerinin gelecekte nasıl şekilleneceği konusunda uyarıyor.

Terfi etmeyi beklemiyorlar

İşin geleceği üzerine yorum yapan strateji danışmanı Franz Kühmayer, “Esneklik ve kendi kaderini tayin etme arzusu, özellikle gençler arasında güçlü” diyor. Ancak bu durum, gençlerin kariyerlerine bakış açısını da değiştirmiş durumda. Eskiden insanlar, şirketlerin en alt kademesinden başlayıp yıllar içinde terfi etmeyi hedeflerdi. Günümüzde ise gençler, “çikolata prensibi”ne göre çalışıyor; yani kariyerlerinin tadını çıkararak, yeni deneyimler kazanmak için şirketten ayrılabiliyorlar. Bu yeni yaklaşım, birçok işveren için anlaşılması zor bir durum yaratıyor.

Bu düşünce biçimi, sayılara da yansımış durumda. Çevrimiçi iş ilan panosu Indeed’in yaptığı temsili bir ankete göre, 2024’te çalışanların %61’i ya aktif olarak iş arıyordu ya da değişime açık olduğunu belirtti. Gelecek bilimcileri ise, genç serbest meslek sahiplerinin güvencesiz durumlarla karşı karşıya kalabileceğine dikkat çekiyor.

Gençlerin gig ekonomisine ve serbest çalışmaya yönelmesi, çalışma dünyasında büyük değişikliklere işaret ediyor. Bu değişim, hem fırsatlar hem de zorluklar yaratıyor. Kimi için esneklik ve bağımsızlık arayışı kariyerin geleceği için daha iyi bir yolken, diğerleri için güvencesiz çalışma şartları önemli bir tehlike oluşturuyor.