Hazine ve Maliye Bakanlığı, Tapu İşlemleri İçin Düşük Satış Bedeli Beyanı Yapanları Denetliyor
Hazine ve Maliye Bakanlığı, tapu işlemlerinde düşük satış bedeli beyanı yapanlara yönelik geniş kapsamlı bir denetim sürecine başladı. Belediyede rayiç bedelini düşük gösteren vatandaşlar için harekete geçildi. Vergi kayıplarının önüne geçmek amacıyla geliştirilen yapay zeka destekli sistemle, son beş yıla ait gayrimenkul satışları detaylı bir şekilde inceleniyor. Şüpheli işlemlere yönelik yazılı tebligatlar gönderilmeye başlandı.
Tapu işlemlerinde satış bedelinin piyasa değerinden düşük gösterilmesi nedeniyle bakanlık önlem aldı. Mevzuata göre, alıcı ve satıcının ortak ödediği tapu harcı, satış bedelinin yüzde 4’ü üzerinden hesaplanmaktadır. Ancak birçok gayrimenkul işlemi, daha az vergi ödemek amacıyla düşük beyanla gerçekleştiriliyor. Özellikle son yıllarda ev fiyatlarının yükselmesiyle birlikte rayiç bedeller de artmış durumda.
Bazı vatandaşlar, ev fiyatlarının yüksek olduğunu ve bu nedenle rayiç bedelinin gerçek değere daha yakın olduğunu iddia etmektedir. Bakanlık bu durumu önlemek için Gelir İdaresi Başkanlığı aracılığıyla dijital analiz altyapısını devreye soktu. Yapay zekâ destekli sistem, beyan edilen satış bedellerini bölgedeki rayiç değerlerle karşılaştırarak farkları tespit etmektedir.
Geriye Dönük İnceleme Yapılacak
Denetimlerin kapsamı geniş tutulacak. Özellikle büyükşehirlerde yapılan konut ve arsa satışlarında beyan edilen tutarlar detaylı bir şekilde incelenmektedir. 2020-2025 yılları arasındaki tapu işlemleri incelenerek şüpheli farklar belirleniyor. Düşük bedel beyanında bulunan mükelleflere yazılı uyarılar gönderilerek durumlarını açıklamaları istenmektedir.
Ağır Cezalar Gelecek
Gerçek satış bedelinin altında beyan yapılan işlemlerde, eksik kalan tapu harcı gecikme faiziyle birlikte tahsil edilecektir. Ayrıca vergi ziyaı cezası ve idari para cezaları da gündemdedir.
Rayiç Bedel ve Hesaplama Yöntemi
Rayiç bedel, bir taşınmazın emsal nitelikteki benzerleriyle kıyaslanarak bulunduğu bölgedeki ortalama piyasa değerini yansıtan bir değerdir. Taşınmazın türü, konumu, çevresel faktörleri ve benzer gayrimenkullerin satış fiyatları gibi faktörler dikkate alınarak ilgili valiliklerde özel komisyonlar tarafından belirlenmektedir.
Örneğin bir evin rayiç bedelini hesaplamak için, aynı mahalleden ve benzer özelliklere sahip üç konut seçilir. Bu konutların geçmiş rayiç bedelleri ve piyasa satış değerleri incelenerek söz konusu konutun rayiç bedeli belirlenir.
