“`html

Dünya Yaşlı İstismarı Farkındalık Günü: 15 Haziran’daki Amaç ve Önlemler

Birleşmiş Milletler, 2011 yılında aldığı 66/127 sayılı karar ile 15 Haziran’ı “Dünya Yaşlı İstismarı Farkındalık Günü” olarak ilan etti. Bu özel gün, her yıl yaşlı bireylere yönelik istismar, kötü muamele ve ihmal konularında toplumsal farkındalığı artırmayı hedefliyor.

Yaşlı istismarı, “fiziksel”, “psikolojik”, “ekonomik”, “cinsel”, “ihmal” ve “hak istismarı” gibi çok çeşitli şekillerde kendini gösterebiliyor. Özellikle yaşlı bireylerin mal varlıklarının ya da maddi kaynaklarının izinsiz bir şekilde kullanılması, “ekonomik istismar” olarak tanımlanıyor.

Finansal Okuryazarlık ve Erişim Derneği (FODER) Yönetim Kurulu Başkanı Zekeriya Öztürk, bu özel gün vesilesiyle yaptığı açıklamalarda, derneklerinin her yaş grubuna finansal okuryazarlık kazandırmayı amaçladığını vurguladı. Emekli bireylerin sabit gelirle yaşamlarını sürdürdüklerini belirten Öztürk, finansal planlamanın ve tasarrufların korunmasının son derece önemli olduğunu ifade etti.

Finansal okuryazarlığın önemine dikkat çekerken, Öztürk; “Teknolojinin hızlı gelişimi sayesinde bilgiye erişim kolaylaştı. Ancak, bu durum dolandırıcılık gibi kötü niyetli faaliyetlerin artmasına da neden olabiliyor” diyerek uyarıda bulundu.

2024 yılına gelindiğinde, Türkiye’de 169.109 dolandırıcılık davasının bulunduğunu hatırlatan Öztürk, 60 yaş üstü bireylerin, dolandırıcıların yöntemlerine karşı dikkatli olmaları gerektiğini söyledi. Özellikle, telefonla banka bilgisi talep eden, acil nakit çağrısı yapan, sahte yatırım teklifleri sunan ve sosyal medyada sahte bağış kampanyaları kuran kötü niyetli kişilere karşı dikkatli olunması gerektiğini vurguladı.

Öztürk, yaşlı bireylerin suistimale uğramaması için şu önlemleri önerdi:

• Tanımadığınız kişilerden gelen yatırım ya da yardım taleplerine dikkat edin ve şüpheci olun.
• Finansal kararlarınızı güvendiğiniz aile üyeleriyle paylaşarak onlarla birlikte değerlendirin.
• e-Devlet gibi güvenli dijital platformları nasıl kullanacağınızı öğrenmeye özen gösterin.
• Bankanızdan ya da banka adıyla gelen mesajlar veya telefon aramalarından şüphe duyuyorsanız, doğrudan bankanızla iletişime geçin.

Öztürk, ayrıca yaşlı bireylerin mobil bankacılık sistemlerine adapte olma konusunda zorluk yaşayabileceğini belirterek, “Bizim görevimiz, onlara doğru finansal bilgileri sağlamada yardımcı olmak ve nazikçe yönlendirmektir. Gelen mesajları birlikte incelemek ve doğru olanla yanlış olanı ayırt etmelerine yardımcı olmak oldukça önemlidir” dedi.

Vatandaşların, tüm yaş gruplarının ücretsiz faydalandığı FinKurs platformunu kullanarak finansal okuryazarlıklarını artırabileceğini de belirtti.

50 Yaş Üstü Bireyler İçin Güvenlik Önerileri

Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük, yaşlı bireylerin dijital ortamda dolandırıcılıklara karşı daha fazla korunması gerektiğini ifade etti. İnternetin hızla geliştiğini ve bu durumun yaşlı bireylerin uyum sağlama süreçlerinin gerisinde kaldığını vurguladı.

Küçük, “Bankacılık işlemlerinde tüketicilerin bilinçli ve sorumlu hareket etmesi gerekiyor” diyerek bankaların dijital altyapılarını güçlendirmelerinin ve sorumluluk almalarının önemine dikkat çekti. Emeklilerin maaş promosyonlarından dolayı birden fazla banka ile işlemlerini yürüttüğünü belirterek, bankaların bu konuda daha fazla önlem alması gerektiğini kaydetti.

Ayrıca, 50 yaş üstündeki bireylerin e-Devlet sistemine giriş yaparken “iki aşamalı doğrulama kodu veya yakınlarının onayı” gibi güvenlik önlemleriyle suistimallerin engellenebileceğini açıkladı.

GSM Operatörlerine Çağrı

Küçük, yaşlıların en fazla şikayetçi olduğu konulardan birinin cep telefonlarına gelen zararlı içerikler olduğunu belirtirken, bu tarz mesajlara dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı. “Otomatik reklamlar ve bilinmeyen numaralardan gelen aramalar büyük bir tehdit oluşturuyor. Bu nedenle vatandaşların dikkatli olmalarını öneriyoruz” dedi.

Bankaların Alması Gereken Önlemler

Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Yönetim Kurulu Başkanı Alpaslan Çakar, banka olarak dijital dolandırıcılıkların önlenmesine yönelik yoğun çalışmalar yaptıklarını ifade etti. Yaşlı bireylerin de faydalanabileceği dijital eğitim serilerinin yakın zamanda hazırlandığını bildirdi.

Çakar, “ATM kullanımı, internet ve mobil bankacılık işlemlerindeki sık karşılaşılan dolandırıcılık yöntemleri ve alınabilecek önlemler üzerine hazırladığımız 25 kısa video ile tüm vatandaşlara eğitim sunuyoruz” dedi.

Bankacılık sektöründeki hızlı dijital dönüşümle birlikte müşterilerin işlemlerini güvenli bir şekilde gerçekleştirebildiğini belirten Çakar, bireylerin de güvenliklerinin sağlanması konusunda bilinçli olmalarının kritik öneme sahip olduğunu söyledi.

Son olarak, bankaların sunduğu eğitimler ve diğer içeriklere @TBBEgitim adresinden erişebileceğini ifade etti.

“`